W trakcie wyborów prezydenckich toczyło się kilka rozgrywek. Większość osób śledziła potyczkę Rafała Trzaskowskiego z Karolem Nawrockim. Jednak nie mniej interesujące, szczególnie we Wrocławiu, było swoiste referendum na lewicy. Ścierała się tam opcja dogadywania się z układem na rzecz rzekomej „sprawczości”, reprezentowana przez Magdalenę Biejat z opcją powrotu do zasad i źródeł lewicy, którą reprezentował Adrian Zandberg.
Na poziomie kraju rozstrzygnięcia nie wydają się bardzo wyraziste. Adrian Zandberg zdobył 4,86% głosów i wygrał z Magdaleną Biejat, której zaufało 4,23 wyborców. Różnica między kandydatami to około 120 tysięcy głosów. Osiągnięcie Zandberga jest oczywiście niepodważalne, gdyż wystarczy porównać nakłady na produkcję i promocje wieców obojga kandydatów we Wrocławiu. Kandydat partii razem korzystał z doraźnie skleconych sprzętów, rozstawianych przez partyjnych entuzjastów, tymczasem kandydatka Nowej Lewicy rozstawiła sprzęt wart setki tysięcy złotych a jej wiec wyglądał jak koncert mega gwiazdy. Różnica polegała na tym, że na tanie wydarzenie Zandberga przyszły około 2 tysiące uczestników, na megaprodukcję Biejat – kilka setek widzów, złożonych w znacznej mierze ze starych działaczy SLD.
Wrocławianie w niedzielę zagłosowali przy urnach podobnie jak wcześniej nogami na wiecach. Potężny Wiking, jak określił Zandberga internet, zdobył w stolicy Dolnego Śląska 10,5% poparcia a Magdalena Biejat jedynie 6,2%. Stało się mimo dużo lepszego dostępu do mediów publicznych, partycypacji we wrocławskiej i dolnośląskiej władzy i dużo większych pieniędzy, którymi dysponuje partia Czarzastego we Wrocławiu.
Dlaczego lewica Czarzastego przegrała Wrocław?
Odpowiedzi należy szukać w programie wiecu Adriana Zandberga na wrocławskim Placu Solnym. Mówił wówczas do zgromadzonych, że „Potrzebujemy silnego państwa. A sprawne państwo nie może być takim, które zostało skolonizowane przez panów Sutryków”, a zgromadzony tłum zareagował prawdziwym entuzjazmem.
Jako SOS byliśmy również na wiecu Magdaleny Biejat, gdzie prezentowaliśmy lewicowe tłuste koty Sutryka. Wielu zgromadzonych gratulowało nam akcji, przybijało piątki i zapewniało o poparciu. Nie wyłączając aktywnych działaczy lewicy, również zasiadających na intratnych miejskich stanowiskach. Jednak nie sama kandydatka. Ta odmówiła zrobienia sobie zdjęcia z tłustymi kotami a ochrona wydarzenia przez pewien czas reagowała nerwowo.
Spór na lewicy: mieć czy być
I na tym polega różnica. Otóż Nowa Lewica we Wrocławiu uwikłana jest po same uszy w afery Jacka Sutryka. To lewica zapewniła Sutrykowi możliwość startu, choć od samego początku wiadomo było, że jest zamieszany w korupcyjną aferę Collegium Humanum. Dlaczego to zrobiła? Być może dlatego, że jej radni – Czesław Cyrul, Dominik Kłosowski i Bartłomiej Ciążyński pełnymi garściami sięgali po publiczne, miejskie pieniądze i pod pretekstem różnego rodzaju zleceń napychali sobie setkami tysięcy złotych kieszenie. Być może dlatego, że Arkadiusz Sikora, dziś poseł i współprzewodniczący Lewicy na Dolnym Śląsku przez lata pobierał kilkanaście tysięcy złotych w miejskiej spółce Spartan a pytany o zakres obowiązków nie był w stanie udzielić klarownej odpowiedzi? Być może dlatego, że jego miejsce w zarządzie Spartana zajął – bez konkursu – Paweł Szumniak, człowiek zarządu wrocławskiej lewicy? Może wreszcie wiedzą, że gdy szef wrocławskich struktur partii, Bartłomiej Ciążyński jest oskarżony o oszustwo, trudno występować w roli adwokata zasad i moralności w polityce?
A może dlatego, że wcześniej radni lewicy z Dominikiem Kłosowskim gorliwie zwalczali działalność aktywistów protestujących przeciw betonozie? Na każde zawołanie byli gotowi dokonać każdej niegodziwości o ile służyła ich politycznemu pryncypałowi – Jackowi Sutrykowi?
Komu służą prominentni politycy lewicy we Wrocławiu? Bo na pewno nie mieszkańcom
Być może kluczem do odpowiedzi na to trudne pytanie są dziwne wycieczki radnego Kłosowskiego po radach osiedli, gdzie według relacji uczestników ma pokazywać broszurę jednego z deweloperów i ordynarnie lobbować na jego rzecz? I fakt, że nie przeszkadzało mu to, by stać na konferencji prasowej z Tomaszem Lewandowskim, wiceministrem rozwoju i technologii z Nowej Lewicy, na której formacja ze wzruszeniem w oczach opowiadała o tym, że polityka mieszkaniowa w Polsce nie służy obywatelom, tylko deweloperom.
Chyba wiedzieli o czym mówili. Dominik Kłosowski to były przewodniczący specjalnie powołanej rok temu komisji polityki mieszkaniowej, która była oczkiem w głowie Lewicy. Wsławił się tym, że przez rok nic nie zrobił, by poprawić tę politykę. Posiedzenia były rytualne, polegały na odklepywaniu opinii dla uchwał prezydenta i często kończyły się po 15 minutach. W czyim interesie była bierność polityka lewicy w tak newralgicznym obszarze jak rozwój budownictwa społecznego? Kto skorzystał na kompletnie niespełnionej obietnicy budowy nowych mieszkań komunalnych i dramatycznie opóźnionym projekcie SIM Wrocław? Z pewnością nie mieszkańcy.
Czy dziwi zatem kogokolwiek, że wyborcy zaufali bardziej mieszkaniowym propozycjom Adriana Zandberga niż Magdaleny Biejat?
Interes mieszkańców złożony na ołtarzu karier politycznych
W oficjalnych wypowiedziach lewicy chodzi o to, by załatwiać sprawy dla mieszkańców. O mityczną sprawczość. Rzeczywistość weryfikuje jednak te słowa podobnie jak zweryfikował Magdalenę Biejat Adrian Zandberg w trakcie debaty, gdy powiedział: Magda, o czym ty mówisz. Przecież bez was ten rząd nie ma większości. Gdybyście się postawili w tej sprawie, to mogliście to przeforsować. Rzecz polega na tym, że tego nie zrobiliście. Magda, to nie chodzi o polityczne przepychanki, tylko o krzywdę tysięcy ludzi. Naprawdę są ważniejsze rzeczy, niż stołek marszałka Sejmu dla Włodzimierza Czarzastego.
I podobnie we Wrocławiu. Za wielkimi słowami o sprawach mieszkańców kryją się stołki dla prominentnych działaczy. Bo obiecywane Co budzi uzasadniony niesmak ideowych działaczy lewicy.
Wyborcy wybierają: być. Działacze wolą mieć.
Ludzie to widzą i dlatego to Zandberg a nie Biejat zdobył 40 000 głosów wrocławian. Jednak działacze nowej lewicy wiedzą, że w tej kadencji samorządu trafiło im się jak ślepej kurze ziarno. Wykorzystali słabość Jacka Sutryka, który nie był w stanie zagwarantować sobie poparcia lokalnych działaczy Platformy Obywatelskiej i dogadali dla siebie tłusty kawał Wrocławia jako zdobycz wyborczą. Wiedzą, że każda zmiana obecnego statusu będzie wiązała się z oderwaniem od koryta. A każdy dzień spędzony w tym komfortowym otoczeniu smakuje tak wybornie…
Tylko wyborców zmaga obrzydzenie. Wynik Zandberga to nie tylko siła partii Razem. To bunt przeciwko koryciarskiej koalicji Sutryka z Nową Lewicą i Platformą Obywatelską. To przestrzeń, w której schronili się wyborcy nie wyobrażający sobie głosowania na PiS z jednej strony a nie potrafiący zmusić się do głosowania na Trzaskowskiego w imię presji boomerów, X-ów i poprawnych politycznie millenialsów.
We Wrocławiu partie lewicowe osiągnęły historyczny wynik – ponad 17 procent. To przykład na to, jak marnotrawiony jest potencjał przez działaczy partii Czarzastego. To poparcie, którego mogli sięgnąć działając konsekwentnie i samodzielnie, którego już nigdy nie będą już w stanie wokół siebie skupić. Bo przegrali referendum o przyszłość lewicy, a historyczny moment słabości ideowej KO oraz kompromitująco słabej kampanii PiS już się może nie powtórzyć.
Przyszłość lewicy we Wrocławiu: nowe elity, nowe idee, nowe instytucje
Jeżeli wyborcy o lewicowej wrażliwości chcą we Wrocławiu coś znaczyć – muszą postawić swoim wybrańcom poprzeczkę nieco wyżej. Nie może im wystarczać, że mają jakąś reprezentację. Ta reprezentacja poza gotowością na układy z obecną władzą (którakolwiek by nie rządziła – z Bezpartyjnymi Samorządowcami jak widać na przykładzie Dominika Kłosowskiego również jest w stanie żyć), musi reprezentować sobą jakieś zasady.
Nie mamy złudzeń co do tego, że w Nowej Lewicy nie jest brak ideowych działaczy, którzy mają ochotę zrobić różnicę. Niestety – ich wrocławskie elity są do cna zepsute i nastawione na handlowanie poparciem w imię realizacji własnych interesów ekonomicznych.
Egzamin przed partią Razem
Lewica we Wrocławiu potrzebuje całkowitej wymiany elit, nowych instytucji i nowych idei. Bez tego pozostanie bezbronna w rzeczywistości wyborczej, w której wyborcy coraz łatwiej oswajają się z argumentami wypowiadanymi przez chadeków i konserwatystów o socjalnym programie.
Czy partia Razem będzie gotowa odpowiedzieć na to wyzwanie i nie sprzeniewierzyć historycznej szansy? Czy będzie w stanie utrzymać zainteresowanie oraz atrakcyjny, propaństwowy i prorozwojowy program? Czy znajdzie odpowiedź na to jak pogodzić postulaty o charakterze propaństwowym ze światopoglądowymi „tematami z amerykańskich kampusów”, jak zdarzyło się mówić liderowi tej partii? Czy uda jej się utrzymać aktywność 3000 nowych członków partii?
Odpowiedź na te pytania poznamy wkrótce. A z jej treści będziemy mogli wywnioskować czy lewicowa część Wrocławia będzie jeszcze kiedyś miał skuteczną reprezentację w miejskim samorządzie.
Ciąg dalszy nastąpi.
Weronika Winiarska